Vestigingsplaats van een lichaam

Het is voor de heffing van belastingen naar winst in internationaal verband van groot belang om te bepalen in welk land een lichaam (zoals een BV of NV) is gevestigd. Het land alwaar een lichaam is gevestigd, mag in beginsel de wereld winst van dat lichaam belasten.

In de praktijk ontstaan hierover vaak discussies met de Belastingdienst en er worden regelmatig procedures gevoerd over de vestigingsplaats van een lichaam. De vestigingsplaats van een lichaam wordt ook steeds belangrijker omdat steeds meer ondernemingen in het buitenland actief zijn en eigenaren van ondernemingen steeds vaker emigreren naar het buitenland, alwaar de belastingtarieven veelal lager zijn.

Op basis van artikel 4 lid 1 van de Algemene Wet Rijksbelastingen dient, waar een lichaam is gevestigd, naar omstandigheden te worden beoordeeld.

Waar de feitelijke leiding van het lichaam is gevestigd is doorslaggevend voor het bepalen van de vestigingsplaats van een lichaam. In dit kader gaat het om de hoofdleiding van het lichaam en niet de dagelijkse leiding. Andere factoren die van belang kunnen zijn voor het bepalen van de vestigingsplaats van een lichaam zijn bijvoorbeeld de locatie van de aandeelhoudersvergaderingen en de locatie van de administratie.

In het algemeen kan worden aangenomen dat de feitelijke leiding berust bij het bestuur van het lichaam en dat de vestigingsplaats overeenkomt met de plaats waar het bestuur haar leidinggevende taken uitvoert. Het is belangrijk om op te merken dat wanneer de feitelijke leiding wordt uitgevoerd door een ander dan het bestuur van het lichaam, de plaats waar de feitelijke leiding aan het lichaam wordt gegeven doorslaggevend is.

In het derde lid van artikel 4 Algemene Wet Rijksbelastingen is aangegeven dat onder omstandigheden binnen de EU een lichaam wordt geacht te zijn gevestigd in een lidstaat van de Europese Unie, als dat lichaam volgens de fiscale wetgeving van de lidstaat aldaar is gevestigd.

Ingevolge de Wet op de Vennootschapsbelasting en Dividendbelasting wordt een naar Nederland opgericht lichaam geacht te zijn gevestigd in Nederland.

Wanneer de feitelijke leiding van het lichaam in het buitenland wordt uitgeoefend kan op basis van door Nederland afgesloten bilaterale verdragen er een probleem ontstaan met betrekking tot de heffing van belastingen over de fiscale winst.

Omdat volgens het Verdragenrecht een vennootschap in beginsel is gevestigd, daar waar de feitelijke leiding zich bevind.

Dit doorkruist  de hierboven genoemde bepalingen in de Wet op de Vennootschapsbelasting en Dividendbelasting voor naar Nederlands recht opgerichte vennootschappen, die geacht worden in Nederland te zijn gevestigd.

In dit soort situaties zijn de bepalingen in het betreffende bilaterale belastingverdrag doorslaggevend. De exacte bepaling om te concluderen in welk land een lichaam is gevestigd verschilt per verdrag. Echter, in de meeste gevallen wordt gekeken naar de feitelijke leiding van het lichaam. Sinds 2017 is in verdragen regelmatig een zogenaamde MAP-verplichting opgenomen. Dit houdt in dat bij vragen tussen landen waar een lichaam is gevestigd, landen met elkaar overleggen in welk land het lichaam is gevestigd.

Ingevolge het OESO-Commentaar op het Standaardverdrag dat Nederland afsluit gaat het om waar de kernbeslissingen worden genomen die noodzakelijk zijn voor de bedrijfsvoering. Het is volgens de Hoge Raad ook van belang om te kijken naar waar de eindverantwoordelijkheid voor de kernbeslissingen  wordt gedragen en vanuit waaruit instructies worden gegeven aan werknemers.

Wanneer wordt besloten dat een vennootschap in een bepaald land is gevestigd mag dat land in beginsel heffen over de wereldwinst van de vennootschap.

Wanneer er ook activiteiten zijn in andere landen doet zich de vraag voor of die andere landen ook mogen heffen en of het vestigingsland voor de in het buitenland betaalde belasting een voorkoming verleend wordt van dubbele belastingen voor de in het buitenland betaalde belastingen.

Wanneer er schijnconstructies in het leven worden geroepen door adviseurs, accountants en bestuurders aan te stellen in andere landen – zonder dat er voldoende sturend werk wordt verricht vanuit het buitenland, zou de fiscus kunnen stellen dat deze vennootschappen op basis van feitelijke leiding niet in het andere land gevestigd zijn omdat in feite de werkelijke leiding gewoon in Nederland is gevestigd. Onder die omstandigheden wordt aangenomen dat het lichaam in Nederland is gevestigd.

Wanneer u als ondernemer en wonend in Nederland van plan bent om de werkelijke leiding van uw bedrijf naar het buitenland te verhuizen en u blijft zelf actief voor de onderneming in Nederland dient u hier gedegen aandacht aan te besteden. U bent dan zelf immers in Nederland en aandeelhouder. Zodoende zal aantoonbaar de situatie moeten worden opgetuigd dat de daadwerkelijke feitelijke leiding van het lichaam in het buitenland is gelegen.

Indien u assistentie wil bij het bepalen van de vestigingsplaats van een lichaam of u wil de vestigingsplaats van uw lichaam verplaatsen, kunt u contact opnemen met ons.

Aan dit schrijven kunt u geen rechten ontlenen.